قرص اورژانسی و همه چیز درباره آن

قرص اورژانسی، نوعی داروی مصرفی است که مانع از بارداری ناخواسته خواهد شد. مصرف این قرص خوراکی برای جلوگیری از بارداری بعد از رابطه جنسی محافظت نشده، کاربرد دارد. مصرف این قرص، با احتمال 99 درصد، موفقیت در پیشگیری از بارداری را تضمین می کند.

نکته مهم این است که قرص ضد بارداری اورژانسی باید در عرض 3 روز (72 ساعت)، پس از رابطه جنسی محافظت نشده مصرف شود تا موثر باشد. این مصرف هر چه زودتر انجام گیرد، قطعا موثرتر خواهد بود.

قرص اورژانسی چیست؟

قرص اورژانسی که به قرص صبحگاهی نیز معروف است، یک روش پیشگیری از بارداری ناخواسته است. مصرف این قرص جهت جلوگیری از باردار شدن برای زنانی که رابطه جنسی محافظت نشده داشته اند، بسیار مناسب بوده و به عنوان یک پشتیبان حمایتی در نظر گرفته می شود.

مهم1: این قرص اصلا به عنوان یک روش اولیه کنترل بارداری مناسب نیست. لذا نمی توان از آن بطور متداول و همیشگی استفاده کرد.

مهم2: مصرف قرص اورژانسی در سال، بیش از 3 بار اصلا توصیه نمی شود.

انواع قرص اورژانسی

قرص های اورژانسی براساس کاربرد و نوع تاثیر، چند نوع دارند، در ادامه چند اسم قرص اورژانسی رایج در بازار گفته شده است.

 1) قرص لوونورژسترول

2) قرص های تنسی

3 )قرص بدون نسخه پرونتزا (Preventeza)

4)قرص بدون نسخه Take Action.

طریقه مصرف قرص اضطراری ضد بارداری:

طریقه مصرف انواع قرص اورژانسی بستگی به نوع دوز آن دارد. این قرص در دوزهای مختلف در بازار موجود است:

• قرص تک دوز ، یا قرص 5/1 میلی‌گرمی
• قرص دو دوز، که هر قرص حاوی 75/0 میلی‌گرم است.

نحوه مصرف قرص لوونورژسترل ۷۵

در صورت خرید این قرص یا قرص اورژانسی دوتایی ، دوز اول را هنگام خرید مصرف کرده، سپس بعد از 12 ساعت، دوز دوم قرص را مصرف کنید.

طریقه مصرف قرص اورژانسی تنسی ۱.۵

قرص تنسی 5/1، یک عدد دارد. همان یک عدد را مصرف کنید.

نکاتی مهم درباره طریقه مصرف:

نکته مهم1: در صورت خرید و استفاده از قرص دو دوز 75/0 میلی گرم، قرص اول را مصرف کرده و پس از ۱۲ ساعت قرص دوم را استفاده‌کنید.

نکته مهم 2: قرص اورژانسی 5/1 میلی گرم، تا 72 ساعت پس از نزدیکی محافظت نشده، بیشترین تاثیر را دارد. پس از آن اثربخشی آن کمتر می شود.

نکته مهم 3: قرص اورژانسی 75/0 میلی گرم، بهتر است که دوز اول آن حداکثر تا 12 ساعت پس از رابطه جنسی محافظت نشده، مصرف شود. ولیکن تا 72 ساعت پس از نزدیکی، اثر بخشی دارد.

نکته مهم 4: در صورتی که 12 از رابطه جنسی محافظت نشده گذشته باشد، قرص اورژانسی دوتایی بهتر است، اما در صورتی که بیش از 12 ساعت گذشته باشد، قرص تنسی 5/1 مناسب تر بوده و اثربخشی بیشتری دارد.

نکته مهم5: قرص اورژانسی دوتایی، در دو نوع قرص لوورنورژسترل و قرص تنسی در بازار موجود است.

بهترین زمان مصرف قرص اورژانسی

در حالت ایده آل، بهترین زمان مصرف قرص اورژانسی در همان ساعات اولیه مقاربت است. باید در اولین فرصت ممکن، در عرض 120 ساعت اولیه پس از نزدیکی محافظت نشده، مصرف شود.

پس باید تاکید نمود که این قرص زمانی که بعد از رابطه جنسی محافظت نشده در سریع ترین زمان ممکن مصرف شود در پیشگیری از بارداری موثرتر خواهد بود.

عوارض قرص اضطراری ضد بارداری

پیشگیری به کمک قرص اورژانسی یک گزینه موثر برای جلوگیری از بارداری بعد از رابطه جنسی محافظت نشده است، اما به اندازه سایر روش های پیشگیری از بارداری موثر نیست و برای استفاده روتین توصیه نمی شود. همچنین، این قرص هیچ محافظتی در برابر عفونت های مقاربتی ارائه نمی دهد.

بطور معمول عوارض جانبی قرص اورژانسی، که البته خوشبختانه فقط چند روز طول می کشد، ممکن است شامل موارد زیر باشد:

·        حالت تهوع یا استفراغ

·         سرگیجه

·         خستگی

·        سردرد

·        حساسیت سینه

·        خونریزی بین قاعدگی یا خونریزی شدیدتر قاعدگی

·        درد یا گرفتگی زیر شکم

مدت زمان تاثیر

مدت زمان تاثیر قرص ضد بارداری یا همان اورژانسی معمولا تا 5 روز پس از مصرف اثر گذار خواهد بود. اگرچه این هورمون از نظر علمی به مدت 5 روز در بدن فرد وجود دارد، اما این بدان معنا نیست که برای تمام مدت از بارداری جلوگیری می کند، یعنی تا زمانی که اسپرم مرد بتواند در بدن زن زنده بماند.

 این تاخیر از بارور کردن سلول های تخمک توسط اسپرم جلوگیری می کند. البته کنترل بارداری نباید باعث شود فرد احساس بیماری یا ناراحتی کند و اگر این اختلال در سلامتی ایجاد شد، باید حتما به پزشک مراجعه نماید.

دکتر آزاده شریعتی فر متخصص زنان و زایمان، خدمات مشاوره آنلاین ارائه می دهد. جهت دریافت مشاوره آنلاین از طریق این آدرس، اقدام به دریافت نوبت کنید.

از کجا بفهمیم قرص اورژانسی اثر کرده است؟

اگر خانمی مجبور شده از قرص اورژانسی به عنوان یک روش پیشگیری از بارداری ناخواسته استفاده کند، ممکن است از خود بپرسد که آیا موثر بوده است یا خیر.

قرص اورژانسی بر چرخه قاعدگی اثر می کند و زمان آن را جا به جا می کند. ولیکن پریود شدن تا 10 روز پس از مصرف این قرص، به معنای اثر کردن قرص اورژانسی است.

نکته خوب اینست که پریود شدن پس از مصرف این قرص، به این معنی است که فرد باردار نیست.

در چه شرایطی قرص اورژانسی اثر نمی کند؟

مطمئن ترین نشانه هایی که نشان می دهد مصرف قرص اورژانسی تاثیر نداشته و جواب نمی دهد، پریود نشدن تا 10 روز پس از مصرف و مثبت بودن تست بارداری است. از سوی دیگر ممکن است فرد به هر یک از اجزای قرص حساسیت داشته باشد، یا اینکه امکان دارد فرد مصرف کننده از داروهای خاصی استفاده کند، که می توانند اثربخشی قرص را کاهش دهند.

نکته کلیدی این است که قرص صبح روز بعد برای همه مناسب نیست، و ممکن است در صورت داشتن شرایطی اثر بخشی نداشته باشد. شرایطی چون:

·        خانم اضافه وزن و چاقی داشته باشد، که در اینصورت اثرگذاری آن بسیار پایین خواهد بود.

·        اگر خانم باردار باشد،مصرف قرص اورژانسی سلامت جنین را به خطر می اندازد.

به طور کلی، اگر پس از مصرف داروی مورد نظر، حالات زیر برای شما پیش آمد به تاثیر این قرص شک کنید. این علائم و حالات عبارتند از:

1-    حالت تهوع، یا احساس بیماری

2-     افزایش ترشحات واژن

3-    نفخ

4-    سرگیجه

5-    افزایش ضربان قلب

6-    افزایش ادرار

7-    لکه بینی سبک

8-    نوسانات خلقی

9-    دریازدگی

10-حساسیت به بو

11- سینه های حساس، متورم، گزگز یا دردناک

12- خستگی

13- افزایش وزن

البته این علائم اولیه بارداری نیز بسیار مبهم هستند و می تواند به دلیل دیگری باشد. ولی در صورت داشتن این علائم حتما به متخصص زنان مراجعه کنید.

قرص اورژانسی و پریود

پیشگیری از بارداری ناخواسته با قرص که با نام مستعارEC  نیز خوانده می شود، می تواند بر طول چرخه قاعدگی زن تأثیر بگذارد، به این معنی که قاعدگی بعدی او ممکن است دیرتر یا زودتر اتفاق بیفتد. مصرف قرص اضطراری ضد بارداری، چرخه قاعدگی را، از نظم خارج می کند.

عوارض قرص اورژانسی بر پریودی

همانطور که اشاره شد، پس از مصرف قرص های اورژانسی، مانند لوونل یا الاون، احتمالا عادت ماهانه به موقع یا چند روز زودتر یا دیرتر اتفاق می افتد. به طور کلی ممکن است، قاعدگی تا یک الی دو هفته تاخیر داشته باشد. اگر پریود بیش از یک هفته تاخیر داشته باشد، توصیه می کنیم، تست بارداری انجام شود.

   کلام پایانی

 رابطه جنسی محافظت نشده، زندگی زنان را به خطر می اندازد. به همین دلیل بسیاری از زنان پس از رابطه جنسی محافظت نشده، به دنبال روش های پیشگیری هستند. مصرف قرص اورژانسی، بهترین روش برای پیشگیری از بارداری نیست، ولی در مواقع اضطراری بسیار مناسب است.

از این رو بهترین روش در مواقع ضروری جهت پیشگیری از بارداری، مصرف قرص اورژانسی است. قرص اورژانسی با توجه به خاصیت و ویژگی هایی که دارد، نباید به طور همیشگی مصرف شود. همچنین مصرف آن عوارضی را نیز بدنبال دارد که بارزترین آن به هم ریختگی در چرخه قاعدگی می باشد.

در صورتی که دنبال روش های مناسب پیشگیری از بارداری هستید، به متخصص زنان مراجعه کنید.

دکتر آزاده شریعتی فر، متخصص زنان و زایمان خدمات درمانی زنان ارائه می دهد. در صورت تمایل به دریافت وقت با شماره زیر تماس بگیرید. همچنان می توانید، دکتر را در سایر شبکه های اجتماعی اینستاگرام و آپارات دنبال کنید.

سوالات متداول