فیبروم رحم یکی از مشکلاتی است که بانوان زیادی با آن دست و پنجه نرم میکنند. رحم یکی از اعضای مهم بدن است که مستعد بیماریها و مشکلات مختلفی است. آمارها نشان میدهند در سالهای اخیر درصد ابتلا به مشکلات رحم چند برابر بیشتر از سالهای گذشته شده است. ابتلا به این بیماریها علل مختلفی دارد و اکثر آنها باید برای جلوگیری از ایجاد مشکلات بعدی درمان شوند. احتمالا این سوال برایتان پیش میآید که فیبروم رحم چیست و چگونه میتوان آن را تشخیص داد؟ چه روش هایی برای درمان فیبروم رحم موثر هستند؟ در ادامه مطلب، به این موارد اشاره نموده ایم.
فیبروم رحم چیست؟
فیبروم رحم که لیومیوم نیز نامیده میشود، ضایعات و تودههایی هستند که از ماهیچه ساخته شده اند. این ضایعات معمولا در دیواره رحم یا روی آن رشد میکنند. آنها اغلب خوش خیم هستند و سرطانی تلقی نمیشوند و یکی از شایعترین تورمورها در میان بانوان شناخته میشوند. فیبرومها معمولا چند عدد هستند و کمتر پیش میآید که فردی دارای یک فیبروم باشد. آنها به صورت یک گره منفرد یا یک خوشه چند تایی رشد میکنند. خوشههای فیبروم اندازه ای در حدود یک میلی متر تا بیش از بیست سانتی متر یا حتی بزرگتر دارند.
به عبارت دیگر این تودهها میتوانند به اندازه یک دانه یا به بزرگی یک هندوانه باشند. محل رشد آنها در دیواره رحم، حفره اصلی رحم و سطح بیرونی آن خواهد بود. فیبرومها میتوانند از نظر اندازه و شکل متفاوت باشند و در هر فرد به صورت خاصی به وجود میآیند. معمولا بیشترین زمان رشد آنها در سنین باروری یعنی بین سی تا چهل است، پس اگر به فیبروم رحم مبتلا شدید، به این معنی نیست که سرطان رحم گرفته اید.
علت به وجود آمدن فیبروم رحم
علت اصلی به وجود آمدن میوم رحم ممکن است در هر فرد متفاوت باشد. رشد این تودهها امکان دارد با سطح استروژن فرد مرتبط باشد. در طول سالهای باروری، سطح هورمونهای پروژسترون و استروژن بالاتر از همیشه است. زمانی که باردار میشوید، احتمال متورم شدن فیبرومها بالا خواهد رفت. با پایین آمدن سطح استروژن فیبرومها نیز کوچکتر خواهند شد و افراد در دوران یائسگی و بعد از آن این مورد را تجربه میکنند.
مصرف برخی از داروها مانند آنتاگونیستهای هورمون آزاد کننده گنادوتروپین «GnRH» یا آگونیستها میتواند احتمال ایجاد میوم رحم را بالا ببرد. عوامل ژنتیکی یکی از بزرگترین علت ایجاد مشکلات و بیماریهای مختلف هستند. اگر در خانواده خود فردی دارای فیبروم رحم است، احتمال این که شما هم به آن مبتلا شوید بالا خواهد بود. اگر اضافه وزن دارید یا الکل، کافئین و گوشت قرمز زیادی مصرف میکنید، خطر بیشتری در مورد رشد فیبرومهای رحم خواهید داشت.
فیبروم رحم چه علائمی دارد؟
علائم ابتلا به فیبروم به اندازه، مکان و تعداد آنها بستگی دارد. اگر فیبرومها کوچک هستند یا در سنین یائسگی هستید، ممکن است هیچ علامتی را مشاهده نکنید. زمانی که سطح هورمونهای استروژن و پروژسترون کاهش مییابد، فیبرومها کوچکتر میشوند چون این هورمونها باعث تحریک رشد آنها میشوند. به طور کلی، علائم میوم رحم عبارتند از:
· درد در کمر یا لگن
· افزایش ادرار
· درد در هنگام رابطه جنسی
· افزایش دردهای قاعدگی
· لخته بودن خون قاعدگی
· خونریزی شدید
· دورههای طولانی قاعدگی
· احساس فشار در زیر شکم
انواع فیبروم رحمی
از آن جایی که فیبرومها میتوانند در مواردی با همدیگر متفاوت باشند، پس انواع مختلفی هم دارند که به آنها اشاره میکنیم:
· فیبروم ساب موکوزال: این نوع فیبروم رحم در قسمت داخل و دیواره رحم به وجود میآید.
· فیبروم اینترامورال: اکثر فیبرومها از این نوع هستند و محل رشدشان دیواره رحم است.
· فیبروم ساب سروزال: در قسمت خارجی رحم به وجود میآیند و میتوانند به اعضای دیگر فشار وارد کنند.
عوارض و خطرهای فیبروم رحم
فیبروم رحم معمولا منجر به عوارض خطرناک نمیشود، اما گاهی اوقات ممکن است عوارض جانبی رخ دهد. از دست دادن خون و قاعدگیهای سنگین ممکن است باعث بروز کم خونی شود. فیبرومهای بزرگ در قسمت تحتانی شکم ممکن است مشکلاتی از جمله یبوست را به وجود بیاورند.
برخی از افراد احتمال دارد که در مورد زایمان و بارداری نیز دچار مشکل شوند. مشکلات زایمان، زایمان زودرس و سقط جنین ممکن است رخ دهد، زیرا سطح استروژن در دوران بارداری به میزان قابل توجهی افزایش مییابد.
فیبروم رحم چگونه تشخیص داده میشود؟
پزشک شما ممکن است در طول معاینه فیزیکی یا پرسیدن علائم شما، مشکوک به میوم رحم شود. در این صورت از آزمایشهای مختلفی استفاده میکند تا از مشاهدات خود اطمینان حاصل کند. این آزمایشها به شرح زیر هستند:
سونوگرافی
یکی از متداولترین و معمولترین روشها برای تشخیص بیماریهای رحمی استفاده از سونوگرافی است. همان طور که میدانید در این روش، معمولا باید مثانه شما کاملا پر باشد. سپس روی تخت دراز بکشید تا پزشک با استفاده از حرکت پروب روی شکم شما رحم را به طور کامل مشاهده کند. سپس پزشک میتواند تشخیص دهد که آیا به فیبروم رحم مبتلا شده اید یا خیر.
هیستروسکوپی
در این نوع روش تشخیصی پزشک از یک دستگاه دوربین دار به نام هیستروسکوپ استفاده میکند تا آن را وارد واژن کند. سپس از طریق دهانه رحم وارد رحم شده و تصویر کاملی از محیط رحم را در اختیار پزشک قرار میدهد. این روش به طور دقیق محل فیبرومها و تعداد آنها را مشخص میکند.
تصویربرداری MRI
اگر پزشک شما پس از انجام سونوگرافی به اطلاعات بیشتری نیاز داشته باشد، ممکن است این روش را تجویز کند. امآرآی تصویر دقیقتری از فیبرومها را نشان میدهد و میتواند به پزشکان در تصمیم گیری درست کمک کند. اگر رحمتان متورم شده است یا در سنین یائسگی هستید، احتمالا پزشکتان امآرآی را به شما توصیه کند.
برای تشخیص دقیق فیبروم رحم میتوانید از دکتر آزاده شریعتی فر کمک بگیرید. کافی است با شماره تلفن درج شده تماس حاصل فرمایید.