خونریزی بعد از دوران یائسگی، یک موضوع غیرمنتظره است؛ با این حال گاهی اوقات بی خطر بوده و با اقدام به موقع، می توان آن را درمان نمود. خونریزی بعد از یائسگی در خانم های بعد از 40 سال به مدت بیش از یک سال، ممکن است خطرناک باشد. معمولا افراد بعد از یائسه شدن ممکن است خونریزی از واژن و لکه بینی را تجربه کنند. با این حال مدت زمان آن نباید بیش از حد طولانی شود. گاهی اوقات خانم ها به دلیل ضخیم شدن دهانه رحم یا تغییرات هورمونی، همچنین مصرف برخی دارو های خاص، خونریزی از واژن را تجربه می کنند. زنان بعد از چهل سالگی معمولا وارد چرخه جدیدی از قاعدگی می شوند. در اواخر چهل سالگی یا دهه پنجاه سالگی، خونریزی های قاعدگی به طور کلی قطع خواهد شد. در این مرحله زنان وارد دوره جدید یائسگی می شوند.
این یک روند طبیعی است و تمام بانوان آن را تجربه خواهند کرد. بعد از یائسه شدن نرمال نه خونریزی و نه عفونت مداوم دیده می شود. با این حال لکه بینی های مکرر و خونریزی های شدید، باید مورد بررسی و معاینه قرار بگیرند. گاهی اوقات این خونریزی ها، میتواند زنگ خطری مربوط به بیماری ها و مشکلات جدی تر باشند. عفونت یا سرطان، مورادی از این احتمالات هستند.در ادامه با علت ها و روش های درمانی خونریزی بعد از یائسگی، بیشتر آشنا خواهید شد…
لکه بینی و خونریزی بعد از یائسگی چگونه است؟
زنانی که بالای 55 سال سن دارند، معمولا حدود 10 درصد دچار لکه بینی یا خونریزی بعد از یائسگی میشوند. لکه بینی در واقع دیدن خونی است که در ترشحات خارج شده از واژن وجود دارد. در مرحله قبل از یائسگی خونریزی های قاعدگی چه به صورت منظم و چه غیر منظم، یک امر طبیعی است. با این حال بعد از یائسگی به طور معمول، خونریزی از واژن نیاز به پیگیری دارد. این لکه بینی ها یا خونریزی ها معمولا باید بیش از یک سال از آخرین زمان قاعدگی پیش از یائسه شدن، گذشته باشد. در این صورت نیاز است که متخصص زنان و زایمان، حتما بیمار را از لحاظ زمینه های بیماری مختلف، بررسی و معاینه نماید.
ممکن است افراد، میزان مختلفی از خونریزی یا لکه بینی را تجربه کنند. برای برخی خانم ها این عوامل را به پولیپ آندومتر خوش خیم، ربط می دهند. در حالی که در برخی از خانم های دیگر، همین عامل نشان دهنده سرطان دهانه رحم یا سرطان آندومتر، تلقی می شود. یکی از سرطان های شایع تولید مثل، سرطان دهانه رحم است. اگر بیش از حد یا به طور غیر معمول خونریزی بعد از یائسگی داشتید، حتما به متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید.
خونریزی بعد از یائسگی چه دلیلی دارد؟
دلیل های مختلف و زیادی وجود دارند که باعث لکه بینی بعد از یائسگی می شوند. از شایع ترین دلایلی که منجر به خونریزی بعد از یائسگی می شود، نازک شدن یا التهاب دیواره رحم یا واژن است. تنش های محیطی مانند فشار روحی و روانی نیز، منجر به تشدید این عامل خواهد شد. به طور کلی خونریزی کردن واژن بعد از یائسگی، طبیعی نیست. برخی از شایع ترین دلایل آن، عبارت هستند از:
1. آتروفی واژن
آتروفی واژن یا آتروفی آندومتر، نازک شدن دیواره رحم تلقی می شود. با یائسه شدن خانم ها، تولید هورمون استروژن کاهش پیدا می کند. در نتیجه دیواره های واژن یا رحم نازک خواهند شد. به دلیل این نازکی، خونریزی بعد از یائسگی یا لکه بینی مشاهده خواهد شد.
2. ضخیم شدن دیواره رحم
برخلاف دلیل اول که آتروفی آندومتر بود، عامل دیگر هیپرپلازی یا ضخیم شدن دیواره رحم است. در این حالت به جای آن که دیواره رحم نازک شود، مدام ضخیم تر خواهد شد. در نتیجه این ضخیم شدن ها، خونریزی هم زیاد می شود. این افراد معمولا بدنشان، هورمون استروژن زیادی ترشح می کند. علاوه بر آن میزان ترشح هورمون پروژسترون، کاهش می یابد. گاهی اوقات ضخیم شدن دیواره رحم در طولانی مدت، منجر به پدید آمدن سرطان آندومتری یا واژن می شود.
3. انواع سرطان مربوط به خونریزی بعد از یائسگی
در هنگام ضخیم شدن دیواره رحم و ابتلا به سرطان آندومتری یا رحمی، خونریزی و لکه بینی هم دیده می شود. با این حال، سرطان های دیگری هم وجود دارند که خونریزی بعد از یائسگی را تشدید می کنند. اگر لکه بینی یا خونریزی ها از واژن همراه با عفونت باشند، ممکن است منجر به سرطان مثانه شود. از طرفی سرطان های دیگری نیز وجود دارد که خونریزی را تشدید می کند:
· سرطان تخمدان
· سرطان کولورکتال
· سرطان واژن
· سرطان آندومتر یا رحم
4. پولیپ عامل خونریزی بعد از یائسگی
پوشش داخلی رحم ممکن است زایده هایی داشته باشد. این زایده ها با تغییرات هورمونی در بدن به وجود می آیند. آن ها در خونریزی و لکه بینی بعد از یائسگی، نقش مهمی دارند. خانم هایی که دچار پولیپ می شوند، سال های آخر سن باروری، درد زیادی را متحمل خواهند شد.
5. لیومیوم های زیر مخاطی یا فیبروم
فیبروم رحم یا لیومیوم های زیر مخاطی، عامل موثری در خونریزی بعد از یائسگی هستند. به طور کلی لیومیوم ها، تومور های غیر سرطانی یا خوش خیمی هستند. این تومور ها بر روی عضلات صاف رحم رشد می کنند. خانم هایی که در زمان یائسگی یا سال های آخر سن باروری باشند، این مورد را بیشتر تجربه می کنند. به طور معمول بعد از یائسه شدن، اندازه یا سایز فیبروم ها، کاهش می یابد.
6. عفونت
عفونت کردن بعد از یائسگی، منجر به لکه بینی یا خونریزی از واژن می شود. عفونت در هر ناحیه از دستگاه تناسلی زنان ممکن است رخ دهد. علاوه بر عفونت واژن، برخی عفونت های دیگر مربوط به مثانه، سیستیت یا عفونت مجاری ادراری، عفونت پوشش داخلی رحم و عفونت دهانه رحم نیز میتواند بوجود آید.
آیا خونریزی بعد از یائسگی خطرناک است؟
خونریزی بعد از یائسگی اگر به مدت طولانی اتفاق بیفتد، خطرناک است. ممکن است این خونریزی ها و لکه بینی ها بعد از یائسگی طبیعی باشد. با این حال اگر مدت زمان آن بیشتر از یک سال ادامه یابد، ممکن است بر اثر آسیب، سرطان، تغییرات هورمونی و… به وجود آمده باشد. وجود عفونت باعث می شود خونریزی از واژن بعد از یائسگی رخ دهد. به طور کلی این اتفاق عادی و نرمال نیست و باید توسط متخصص زنان و زایمان بررسی شود.
علت خونریزی بعد از یائسگی چگونه تشخیص داده می شود؟
برای پی بردن به علت خونریزی بعد از یائسگی، متخصص زنان و زایمان ابتدا معاینات لگنی و پزشکی انجام می دهد. همچنین در ادامه برای انجام آزمایش پاپ اسمیر، بیمار را ارجاع می دهد. این آزمایش وجود سرطان در دهانه رحم را نشان خواهد داد. همچنین روش های دیگری نیز وجود دارد که در صورت معاینه دقیق تر، پزشک آن ها را توصیه می کند.
1. هیستروسکوپی
در روش هیستروسکوپی متخصص زنان و زایمان لوله مخصوص را به وسیله فیبر نوری وارد واژن زن می کند. از این طریق پوشش داخلی رحم نمایش داده خواهد شد. رحم به وسیله گاز کربن دی اکسیدی که از لوله آزاد می شود، باعث باد کردگی رحم خواهد شد. در این حالت آندومتر رحم به خوبی قابل بررسی خواهد بود.
2. سونوگرافی ترانس واژینال
یکی دیگر از روش های تشخیص خونریزی بعد از یائسگی، انجام سونوگرافی ترانس واژینال است. در این مدل سونوگرافی دهانه رحم، خود رحم و تخمدان ها قابل بررسی و معاینه هستند.
درمان خونریزی بعد از یائسگی
درمان خونریزی بعد از یائسگی بستگی به نوع مشکل بیمار دارد. اول از همه باید مشخص شود که دلیل لکه بینی و خونریزی از واژن چه خواهد بود. در ادامه پزشک از روش های زیر برای درمان استفاده می کند:
· استفاده از دارو ها یا کرم های استروژن برای آتروفی آندومتر
· برداشتن پولیپ دهانه رحم
· استفاده از دارو های هورمونی یا درمان هیسترکتومی
· انجام هیسترکتومی برای بررسی و درمان سرطان رحم یا تخمدان